اهمیت کتاب و کتاب‌خوانی در کلام رهبر معظم انقلاب

وظیفه همه افراد فرهیخته و همه نهادهای فرهنگی کشور است که در اشاعه، گسترش و تقویت هرچه بیشتر مسئله کتاب و کتاب‌خوانی اهتمام ورزند.
به گزارش ” صبح رابر” اهمیت کتاب و کتابخوانی در کلام رهبری:
-هر زمانی که به یاد کتاب و وضع کتاب در جامعه خودمان می‌افتم، قلباً غمگین و متأسف می‌شوم. این به خاطر آن است که در کشور ما به هر دلیلی که شما نگاه کنید، باید کتاب اقلاً ده برابر این میزان، رواج و توسعه و حضور داشته باشد.

– اگر هر منصفی به بیانات نبی مکرم اسلام و ائمه علیهم السلام و پیشوایان اسلام نگاه کند و ببیند که اینها در چه زمانی، [مردم را] به کتاب و کتاب‌خوانی دعوت می‌کردند و فرا می‌خواندند، همه افسانه‌ها از ذهنش شسته خواهد شد و خواهد فهمید که دشمنان اسلام، کاری جز این نداشتند که افسانه‌های کتاب‌سوزی و کتاب‌ستیزی را بر سر زبان­ها بیندازند.

( … اسلام پرچمدار کتاب‌خوانی است.

– در اهمیت عنصر کتاب برای تکامل جامعه انسانی، همین بس که تمامی ادیان آسمانی و رجال بزرگ تاریخ بشری، از طریق کتاب جاودانه مانده­اند.

-در قدیم، عادت خواندن قرآن وجود داشت، که این را هم زمان پهلوی‌ها از بین بردند! همان‌طور که می‌دانید، پیرمردان و پیرن ما سواد فارسی خواندن نداشتند، اما قرآن را همه یاد می­گرفتند؛ این چیز خیلی خوب و مغتنمی بود.

– مقوله دیگری که ما در آن کم کاری داریم که شاید باورکردنی هم نباشد کتاب­های دینی است! مثل اینکه ما روی کتاب­های دینی و مسائل اسلامی متأسفانه کم کار می‌کنیم! این متون اسلامی بسیار ارزشمند است.

– ما به کتاب­هایی در ردیف کتاب­های شهید مطهری احتیاج داریم که مسائل اساسی اسلام را با یک بینش صائب و به دور از کج‌روی و افراط و تفریط، با زبانی قابل فهم برای قشرهای متوسط جامعه که نه دانشمندان و نه اندیشمندان را ملاک می‌گیریم، نه سطوح خیلی پایین‌تر را … تبیین کند.

– آثار ی که آگاهی‌دهنده به ملت ما باشد و بتواند قشرهای مختلف را دارای مغز ی و قدرت تحلیل بکند، خیلی کم داریم؛ و این چیزی است که انقلاب به آن نیاز دارد.

-من در دوران جوانی زیاد مطالعه می‏کردم. غیر از کتاب­های درسی‏خودمان مطالعه می‏کردم و می‏خواندم، هم کتاب تاریخ، هم کتاب ‏ادبیات، هم کتاب شعر و هم کتاب قصه و رمان می‏خواندم.

-به کتاب ‏قصه خیلی علاقه داشتم و خیلی از رمان­های معروف را در دوره ‏نوجوانی خواندم. شعر هم می‏خواندم. من در دوره نوجوانی و جوانی، با بسیاری از دیوان­های شعر آشنا شدم.

– واقعاً آماری بگیرید، ببینیم کتاب‌خوانی چه قدر رشد می‏کند. بیایید کاری کنید که مردم ‏کتاب‌خوان بشوند!

-در دنیا «کتاب جیبی‏» اساساً برای این به‌ وجود آمد که مردم کتاب‌خوان بشوند؛ یعنی کتاب را در جیبشان ‏بگذارند و مثلاً هنگامی که به قطار زیرزمینی یا اتوبوس سوار می‏شوند، آن را باز کنند و بخوانند. این کاری است که اگر باب ‏شود، بسیاری از وقت­های مرده، زنده خواهد شد.

– با تلخی باید اعتراف کنیم که رواج کتاب و روحیه کتاب‌خوانی در میان ملت عزیز ما که خود یکی از مشعل‌داران فرهنگ و کتاب و معرفت در طول تاریخ پس از ظهور اسلام بوده‏ است بسی کمتر از آن ‏چیزی است که از چنین ملتی انتظار می‏رود.

-کتاب، مقوله بسیار مهمی است. البته من به کارهای هنری و تصویری تلویزیون، سینما، یا از این قبیل چیزها خیلی اعتقاد دارم، اما کتاب نقش مخصوصی دارد. جای کتاب را هیچ چیزی پر نمی‏کند.

– کتاب را باید ترویج کرد.

– مردم باید به کتاب‌خوانی عادت کنند و کتاب وارد زندگی بشود.

– کتاب‌خوانی چیزی است که برای یک ملت، فریضه و لازم است.

-انس با کتاب، چیز بسیار باارزشی است و من خواهش می‏کنم که همه و همه با‌ کتاب انس پیدا کنند.

– موضوع کتاب و کتابت در رشد حیات اجتماعی تأثیر بسزایی دارد.

– همه همت اولیای دین اسلام بر این بوده است که بندگان خدا را به سوی روشنایی کتاب رهنمون شوند. چنانکه کلام الهی با توجه به قلم آغاز شده: (علم بالقلم) و در جایی دیگر می‌فرماید: (ن و القلم و ما یسطرون)

-کتاب از دیرباز، حافظ و احیاکننده تفکر و اندیشه‌های والا و منبع عظیمی بوده است که طالبان علم، اندیشه و حقیقت را سیراب نموده.

– ارزیابی شرایط و امکانات موجود فرهنگی مبین این نکته است که امروزه کتاب می‌تواند به عنوان یک وسیله مطمئن و کار آمد در بهینه‌سازی فضای فرهنگی جامعه مورد استفاده قرار گیرد.

-تجربه جهانی نشان می‌دهد که رشد و توسعه تمدن‌ها، ریشه در رشد فکری و فرهنگی هر جامعه دارد و بدون رشد فرهنگ کتاب‌خوانی در جوامع، نمی‌توان به رشد هیچ تمدنی دل خوش کرد.

– باید تأکید کرد که علی‌رغم رشد رسانه‌های گوناگون جمعی تاکنون هیچ رسانه‌ای نتوانسته است نقشی را که کتاب در رشد تمدن‌ها داشته است، ایفا نماید.

– نقش کتاب‌خانه در انتقال علوم به افراد، بسیار سازنده است. از این رو، کتاب‌خانه را می‏توان به عنوان کانون همایش صاحب‌نظران و موزه پرطراوت اندیشمندان در نظر گرفت.

– کسی که در کتاب‌خانه قدم می‏نهد، به گلگشت دل‏انگیز در مجمع دانشمندان و دانایان قدم نهاده است.

– نخستین جلوه باشکوه چنین ارزشی را می‌توان در ابتدای برنامه‌های پیامبر عظیم‌الشأن اسلام یافت، که رسالتش را با فرمان‌ِ «خواندن» از سوی خداوند آغاز می‌کند و پی می‌گیرد.

– در همین فرهنگ مقدس است که خداوند یگانه، به قلم و حرمت آن سوگند یاد می‌کند و معجزه جاودانه آخرین سفیر الهی را یک کتاب آسمانی تشکیل می‌دهد.

– وقتی جهل و بی‏خبری، جامعه‏ای را از پای درآورد، یا شبهه‏ها ذهن جوانان را فلج کند، بدون شک یکی از مهم‏ترین کارهایی که می‏تواند آفت جهل را بزداید، مطالعه است.

– آنچه می‏تواند شبهه‏های ذهنی را دفع کند و ایمان و اطمینان را به قلب‏ها باز آورد، کتاب‌خوانی است.

-گرفتاران در چنبره پرسش‏ها و محاصره‌شدگان در میان انبوه شبهه‏ها، می‏توانند برای استمداد فکری به کتابخانه مراجعه کنند و از آن‏جا نیرو گیرند و به جنگ شبهه‏ها بروند.

– دانش‌اندوزی و کتاب‌خوانی در اسلام، از جایگاه والا و شأن عالی برخوردار است.

– روایت‏های گوناگونی از پیامبر خدا و ائمه معصومان علیهم السلام ، موجود است که پیروان دین مبین اسلام را به دانش‌ورزی و کتاب‌خوانی توصیه و سفارش فرموده‏اند.

-پیشوایان دینی ما هم مسلمانان را به حفظ و نگه‌داری کتاب‏ها توصیه فرموده و از این رهگذر، اهمیت فرهنگ مکتوب را به مردم یادآور شده‏اند.

– در حدیثی می‏خوانیم که امام حسن مجتبی علیه السلام فرزندان و برادرزادگان خود را جمع کرد و درباره حفظ دانش و نوشتن آن، چنین سفارش فرمود: «شما کوچک‏ترهای قوم هستید و به زودی بزرگان قوم خواهید شد. پس دانش بیاموزید. هر کس از شما نتواند علم را حفظ کند و به خاطر بسپارد، آن را بنویسد و در خانه‏اش قرار دهد».

– کتاب، کانون پر طراوت و شاداب اندیشمندان و اهالی معرفت است.

– همان‌گونه که در باغ و بوستان، خاطر آدمی شاد و پر نشاط می‏شود، سفر به بوستان کتاب و مطالعه ژرف آن نیز مشام جان را شاداب و خرم می‏سازد.

– آدمی وقتی به مطالعه می‏پردازد، احساس نشاط می‏کند و روحش بالنده می‏شود.

-هیچ میراثی، سودمندتر و باارزش‏تر از کتاب نیست؛ زیرا کتاب، مایه آرامش روحی انسان است و به او حکمت‏های جان‌پرور می‏آموزد و ایمان و اطمینان را به قلب وی هدیه می‏کند.

-در احادیث اسلامی، از کتاب، به عنوان بوستان دانشمندان یاد شده و همدم و سخن­گویی شایسته به شمار آمده است.

– بیایید هر روز کتابی بگشاییم و ارزش لحظه‏های انس با این همدم و رفیق صمیمی را به نیکی درک کنیم.

-کتاب، معلمی ساده و صمیمی و همواره در دسترس است که بی­ادعا و بی‌تکلف، آنچه دارد، در اختیار ما می‏گذارد.

– مطالعه، چنانچه با قصد خالص صورت پذیرد، عبادتی بزرگ به شمار می‏آید.

– انس با کتاب، در حقیقت، حضور در پیشگاه اندیشمندان و فرزانگان زمان‏های گوناگون است.

– صفحات کتاب، معابد اهل علم و محراب‏های پاک دانشجویی و دانش‌آموزی است.

-هرکس با کتاب و مطالعه بیگانه است، غریب و بی­ مونس است.

– کتاب، می‏تواند در راه شکوفایی و بالندگی افراد و جوامع، نقش بنیادین ایفا کند و به مطالعه‌کننده، در شناخت سره از ناسره، کمک رساند.

– به خاطر همین نقش سازنده کتاب در امور فردی و اجتماعی است که حضرت امام صادق علیه السلام می‏فرماید: «کتاب‏هایتان را خوب نگه دارید که در آینده به آنها نیاز خواهید داشت».

– کتاب، دربردارنده اندیشه‏ها و تفکرات اندیشه‌ورزان و نخبگان ملت‏ها و امانت‌دار عقلانیت و خردورزی است.

– کتاب، بسان باران رحمتی است که هر انسان تشنه‏ای می‏تواند از آن سیراب گردد، جرعه جرعه بنوشد و مزرعه حیات ی، اجتماعی و فرهنگی خود را با آن، خرم، آباد و شادان سازد.

-بجاست که همه با هم، قدردان کتاب و مطالعه باشیم، با کتاب انس بگیریم، از جام اندرزها، تجربه‏ها و معرفت آن بنوشیم تا سرمست دانایی و آگاهی شده و به سوی شاهراه حقیقت، رهنمون شویم.